Een heel stabiel genie

In 2020 gaan de Amerikanen weer naar de stembus om een president te kiezen. Wat zou nog vier jaar Trump betekenen? Philip Rucker en Carol Leonnig nemen afstand van de dagelijkse waan van breaking news en Twitter voor een reconstructie van de eerste ambtstermijn.
Op basis van meer dan 200 bronnen in en om het Witte Huis wordt een schokkend beeld geschetst van de dagelijkse gang van zaken in het Oval Office en van Trumps ontmoetingen met buitenlandse regeringsleiders. Terwijl het onderzoek van Robert Mueller over Russische inmenging en de impeachment van het Huis van Afgevaardigden boven Trumps hoofd hangen, proberen zijn ambtenaren voortdurend de veroorzaakte rommel op te ruimen. De auteurs geven een verhelderend beeld van de unieke invulling die Trump heeft gegeven aan het presidentschap. Volgens hen is het een vergissing om deze slechts als chaos te beschouwen. De pogingen van Donald Trump om de Amerikaanse instituties en internationale bondgenootschappen op de proef te stellen, zijn succesvoller dan verwacht.

Trump wist niet dat China en India buurlanden waren en kende de geschiedenis van Pearl Harbor niet.
In het boek Een heel stabiel genie van Philip Rucker en Carol Leonnig (Atlas Contact, verschijnt 21 januari) blijkt dat de Amerikaanse president Donald Trump zijn eerste termijn op een onberekenbare en ‘gevaarlijk ongeïnformeerde’ manier heeft ingevuld. Zo zei hij tegen de Indiase president Modi tijdens een overleg over China dat het niet is alsof ze China als buurland hebben (de twee landen delen een grens van meer dan 4.000 km). Een ander voorbeeld uit het boek betreft Pearl Harbor. Tijdens een bezoek aan het monument van de aanval op de Amerikaanse marinebasis van 7 december 1941 nam hij zijn chef-staf John Kelly apart en vroeg: ‘Zeg John, waar gaat dit eigenlijk over? Wat gaan we bij die rondleiding zien?’
Een heel stabiel genie bevat ontluisterende voorbeelden van Trumps gebrek aan kennis van de geschiedenis, de wet, topografie en zijn weigering om informatie aan te nemen van experts van zijn eigen overheid. Hij lijkt geen boodschap te hebben aan de scheiding der machten en de grenzen van wat een president mag doen. Ook bevat het boek details van zijn gesprekken met topadviseurs, waarin hij herhaaldelijk verzoeken doet die in strijd zijn met de wet. Ambtenaren en medewerkers vallen in twee groepen uiteen: zij die Trump adoreren en blind volgen en een tweede groep die het land probeert te beschermen tegen zijn eigen president. Regelmatig moeten medewerkers en ministers per tweet vernemen dat zij ontslagen zijn.
Met elke week een nieuw schandaal en elke dag een verse nieuwscyclus, is het soms lastig de patronen te zien. Een heel stabiel genie bevat de meest levendige reconstructies van belangrijke momenten uit de eerste termijn van zijn presidentschap, inclusief het ontslaan van FBI-directeur James Comey, de benoeming van Robert Mueller door minister van Justitie Jeff Sessions, Trumps pogingen dit onderzoek te dwarsbomen en de uitkomsten van het onderzoek naar Ruslands inmenging tijdens de presidentsverkiezingen van 2016.

Philip Rucker is chef verslaggeving over het Witte Huis bij The Washington Post en versloeg eerder de verkiezingen van 2012 en 2016 en de regering-Obama.

Carol Leonnig is onderzoeksjournalist bij The Washington Post, waar ze sinds 2000 werkt. In 2015 won ze de Pulitzerprijs voor haar artikel over wangedrag bij de Geheime Dienst en in 2017 (samen met Rucker) voor Ruslands inmenging tijdens de presidentsverkiezingen van 2016. Beiden zijn vaste gasten bij tv-zender MSNBC.